Terapia schematu to nurt terapeutyczny mający swoje korzenie w psychoterapii poznawczo – behawioralnej. Łączy w sobie elementy także terapii psychodynamicznej i podejścia Gestalt.

Założeniami teoretycznymi TS są wczesne nieadaptacyjne schematy i ich obszary, tryby i style radzenia. Schematy te powstają wskutek niezaspokojenia pięciu podstawowych potrzeb emocjonalnych człowieka do których zaliczają bezpieczne przywiązanie do innych, autonomię i poczucie tożsamości, wolność wyrażania emocji i własnych potrzeb, realistyczne granice i samokontrolę oraz spontaniczność

Proces terapeutyczny bazuje na niezaspokojonych potrzebach emocjonalnych wynikających z ukształtowanych przez okres dzieciństwa i adolescencji nieadaptacyjnych schematów. Pozwala na readaptację więzi, nawiązanie lepszego kontaktu ze swoimi emocjami oraz naukę optymalnego radzenia sobie z wyzwaniami życia.

W terapii dużą rolę odgrywa relacja między pacjentem a terapeutą, założenia bowiem są takie iż w procesie terapeutycznym pacjent zyskuje narzędzia by lepiej radzić sobie z wyzwaniami dnia codziennego, a zbudowane w tym celu pole bezpiecznej relacji sprzyja wykształcaniu się lepszych wzorców zachowania u osób, które z terapii korzystają.

Terapia schematu jest coraz powszechniej wykorzystywana jako narzędzie w skutecznej psychoterapii. Pozwala leczyć zaburzenia osobowości oraz rozmaite problemy bieżące, urazy z dzieciństwa i zaburzenia behawioralne, np. związane z odżywianiem lub nadużywaniem substancji psychoaktywnych.

Podejście terapeutyczne w nurcie terapii schematu wykorzystuje wiele technik do pracy z klientem – pacjentem. M. in techniki wyobrażeniowe, ćwiczenia pozwalające na zintegrowanie pola ciała i umysłu, narzędzia wspierające autoregulację i samopoznanie. Proces terapeutyczny zakłada minimum dwuletnią pracę nad sobą z terapeutą, który regularnie poddaje się superwizji.